Hücresel Tedavi
Ortopedi alanında genel olarak hücresel terapi yaygın olarak kullanılmaktadır. Hücresel tedavi kavramı geniş bir kavramdır. ancak laboratuvar koşullarında hazırlanan hücrelerin kullanımı çoğunlukla kıkırdak, fibrosit ve trombositleri içerir.
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Op. Dr. Tolgay Şatana
Kullanımda kaynak kemik iliği (kök hücre), Plazma (Plazma ile zenginleştirilmiş trombosit) veya doğrudan hücrenin kendisi olabilir. Kemik iliği ve plazma, özel tedavilere tabi tutulup filtre edildikten sonra kısa sürede kullanıma alınabilir. Ancak hücre üretimi için özel kültür ve laboratuvar koşullarında bir üretim süresi gerekmektedir. Genel anlamda tedaviye “hücresel yenileme tedavisi” denir.
Neden kaldıkları yerde yapıyorlar?
Hücresel tedavi kendini yenileme yeteneği olmayan dokularda uygulanmaktadır. Kıkırdak hücresinin çoğalma yeteneği doku içinde baskılanır. Bu nedenle kıkırdaktaki doku kaybını telafi edemez. Ancak hücre örneği dışarıdan aktive edilerek çoğaltılabilir ve defekt bölgesine nakledilebilir ve sikatriks-kıkırdak kalitesine sahip olmayan dokularla iyileşme önlenir. Böylece organ veya uzuv fonksiyonu bozulmaz.
Bu hücreler nasıl ve nerede hazırlanır?
Önce alın hücrelerini ayrıştırıyoruz. Bu, filtrasyon-santrifüj şeklinde çeşitli işlemlerle yapılır ve mikroskop altında sağlıklı hücreler seçilir. Daha sonra uygun ortamlarda çoğaltılır. Bu çoğaltma daha sonra matris dediğimiz bir iskelet üzerinde belirli bir dağılım sağlanarak devam ettirilir. Uygun hacim elde edildiğinde doku teslime hazırdır.
Verilecek bölgede nasıl bir hazırlık yapılıyor?
Dokunun aktarılacağı alan sağlıklı hücrelere bitişik, iyi kanlı ve kolay tespit edilebilir şekilde hazırlanır. Ölü hücreler temizlenir, sağlıklı dokuya yer açılır ve kanlanma sağlanır.
Yeni görevlerini yerine getirmesi ne kadar sürer?
Doku kişinin kendi hücresi ise, yeniden şekillenme sürecine girmeden canlılığını koruduğu sürece işlev görür ve kıkırdak matriks 24-72 saat içinde çoğalmaya başlayabilir. Dokunun tutunması, bulunduğu bölgeye bağlı olarak 3-12 haftalık bir sürede gerçekleşir. 2 yılın sonunda doku iskeleti tamamen yenilenir ve diğer komşu hücrelerle devamlılığı sağlanır. Yabancı hücrelerde durum çok farklıdır. Hücre reddi meydana gelirse, hücreler 72 saat içinde zarflanır ve öldürülür, geride sadece matris ve fibrosit adı verilen kıkırdağı taklit eden hücreler kalır.
Başka yerlerde kullanmak gündemde mi?
Tüm eklemlerde kullanmak mümkündür, süper yapıştırıcılar ile kırıklarda hücresel tedavi kullanımı ön plana çıkmıştır.
Tedavinin geleceğini nasıl düşünüyorsunuz?
Gelecekte, tüm tedavileri hücreleri kullanarak yapacağız. Yenilenemeyen sinir dokusu bile bu şekilde tedavi edilecektir.
