Kamburluktan nasıl korunacağız?
Dik durmak, eğilmemek, kültürümüzde öz güven mağrurluk ve hatta meydan okumanın ifadesi olarak algılanır. Öyle ki doğru duruş ve yürüyüş kadınlığın ifadesinde güzelliğinin dışa vurumu olarak betimlenir.
Omurgası parçalanmış ünlü kadın ressam Frida’nın acılar içinde kıvranırken yaptığı resimler bir daha güzel olamama endişesi taşır.
Küçük bir kız çocuğuna “Hadi bana çirkin ol” derseniz, yüzündeki küskün - püskün, hatta çirkin ifadeyi mimiklerken omuzlarını öne doğru çıkartıp hafifçe başını öne eğmesi tamamlayıcı olacaktır. Öyleyse doğuştan bir kusur taşımıyorsak omurgamızı doğru kullanarak dış görünümümüzü daha etkileyici ya da çirkin hale getirebiliriz.
Düzgün bir omurga yapısı ana iskeletin dengeli ağırlık dağılımını sağlar ve hareket sisteminin uyumlu çalışması için gereklidir. Boyun ve Bel bölgesinde lordoz dediğimiz içbükey dizilim, sırt ve kuyruk sokumu bölgesinde kifoz dediğimiz dış bükey yerleşimlidir. İki ayaklı canlılarda Lordozun ağırlık taşıma, kifozun ağırlık dağılımı için mekanik bir gereklilik olduğunu not edelim.
İki ayaklılık yani İngilizce “BIPED” tanımı aynı zamanda biyolojik entelektüel felsefeyi algılayabilen canlı anlamına gelir ki, iyi ayaklı omurgalı bir duruş aynı zamanda zekanın, bilincin ifadesidir ve duygulanımı kolaylıkla dışa vurmak için kullanılır. Güzel ve zeki insanlar duruşları ile bunu ifade edebilirler.
Dertli olduğumuzda kamburumuzu dışarı çıkartmamız ya da ezildiğimizde, af dilediğimizde kendimizi ifade ederken kamburumuzu çıkartmamız bu yüzdendir.
Genç kızlarda meme gelişimi başladığında utanma duygusunun yarattığı omuzları öne çıkartarak kamburluğu arttırma eğilimi de istemli bir kamburlaşma seçimidir.
Sırt bölgemizde kamburluğu yönetebiliyorsak kamburlukla nasıl mücadele etmeliyiz?
Kamburluğa neden olan yapısal (omurga kamalanması, kırıklar), gelişimsel (büyüme kıkırdağının sorunları) veya doğuştan (cücelikler, kıkırdak ve kas hastalıkları) bir omurga sorunumuz varsa ki en sık rotasyonla beraber olan skolyoz bunlardan biridir, hekim kontrolünde düzeltici girişimler ya da ilerlemesini yavaşlatıcı durdurucu tedaviler gerekecektir. Doğuştan kamburluklar sıklıkla romatizmal hastalıklar, cücelikler, metabolik sorunlar ile beraber görüldüğünden erken yaşlarda öncelikle ana hastalığın tedavisi ile yüzleşirler. İdiopatik dediğimiz skolyoz - kifoz durumları ise genellikle bir omuzun aşağıda olması, kamburluğun dışardan fark edilmesi ile hekime başvururlar.
Sırt bölgesinde skolyoz olmadan ortaya çıkan kifoz durumu yani gerçek kamburluk çoğunlukla duruş bozukluklarına bağlıdır.
Gelişim çağında yanlış duruş, ağır çanta taşımak, zayıf kas yapısı, kız çocuklarında utangaç duruş en sık nedenlerdir. Erişkin yaşlarda çağımızın vebası masa başı, dizüstü ve akıllı telefon kullanımı omurga duruşunu ciddi derecede etkileyerek kamburluğu tetikler. Omuzlar ile kollara yük aktaran ya da kollardaki yükü ana iskelete bağlayan sırt omurga dizilimi kollarla yakın ilişkidedir. Omuzun öne gelmesi ile kamburluk artar. Sırt omurları kafayı taşıyan boyun omurgası ile ilişkisi benzer şekilde kamburluğu arttırabilir.
Bilgisayar ekranın yaklaşarak çalışan bir insanın düzleşen boyun omurgası sırtta kamburluk ile dengelenir. Boyun fıtığınız varsa sırtımızda kamburluk gelişebilir. Bel bölgesinde ortaya çıkan düzleşme yine sırt omurgaları dizilimini kamburluk yönünde değiştirecektir. Bacaklarınız arasında eşitsizlik olduğu durumlarda omurga dizilimi kamburluk yönünde değişime uğrar. Bütün bunlar mekanik dengeleme dışında bir çeşit kararalı duruma geçme eğilimidir.
Ana iskelet stres ve düzensizlik anında kamburluğunu artırarak cevap verir ve bu durum geçici değilse kamburluk kalıcı bir şekil alır. Bu savunma şeklini bir kedinin köşeye sıkıştığında aldığı hali düşünerek gözünüzde canlandırabilirsiniz. Kamburumuzu çıkartarak kararlı duruma geçeriz.
Ancak bu sağlıklı değildir.
Günlük yaşamda genç ve olgun insanların yaşlanma ile ortaya çıkan boy kısalması ve kamburluğu kendilerine yakıştırmamaları önlem almalarını da geciktirebilir. Kamburluğu en sık sebebi ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan kemik kaybı ve omurga yüksekliklerinin azalarak kamalaşmasıdır. Oysa bu durum genç yaşlarda kemik metabolizmasını güçlendirecek doğru beslenme ya da menopoz sırasında hekim kontrolünde olmakla ortadan kaldırılabilir.
Yaşlanma ile ortaya çıkan kamburluk bir duruş bozukluğunun dışında ilerleyici bir deformite, göğüs kafesini daraltan ciddi bir sağlık sorununa dönüşebilir. Bu durum akciğer kapasitenin azalması, dokuları oksijensiz kalıcı çürümeye eğimine, kap fonksiyonun bozulup dolaşımın bozulmasına varan sağlığı bozan domino etkisi yaratır. Öyleyse kamburluk ilerleyici olursa ölümcül organ ve sistem rahatsızlıkların neden olabilir.
Kamburluktan nasıl korunacağız ?
Öncelikle doğru duruş eğitimi alınması birinci şarttır, ergonomik olamayan her türlü günlük aktiviteden kaçınılmalı ya da kısıtlanmalıdır. Söz gelimi bilgisayar başında doğru duruşu yakalamalı ve omurgamız bu yönde disiplin edilmelidir.
Çocukların sırt kaslarını kuvvetlendireceği aktiviteler: Okçuluk, yoga, basketbol, hentbol gibi elleri kullanarak yapılan aktiviteler özendirilmelidir. Gençlik çağında omurganın doğru duruş alışkanlığını kazanması için düzenli yapılan pilates, yoga gibi çalışmalar istemli duruş eğitimleri ileri yaşlarda kemik kaybına rağmen kamburlaşmanın önüne geçecek en değerli yatırımdır.
Unutmayalım iskelet sağlığımız sağlam kemikler ve güçlü kaslarla dizilimin korunduğu omurgamızın doğru dizilimine bağlıdır.